Η ριζική προστατεκτομή – είτε πραγματοποιείται λαπαροσκοπικά, ρομποτικά είτε ανοικτά – παραμένει η βασική χειρουργική θεραπεία για τον καρκίνο του προστάτη. Παρά τη σημαντική πρόοδο στην τεχνική και την ακρίβεια της επέμβασης, ένα μέρος των ασθενών θα παρουσιάσει ακράτεια ούρων μετά την αφαίρεση του προστάτη.
Η απώλεια ούρων, είτε είναι ήπια είτε σοβαρή, επηρεάζει έντονα την ποιότητα ζωής, την κοινωνικότητα, την αυτοεκτίμηση και τη σεξουαλική δραστηριότητα.
Σήμερα υπάρχουν αποτελεσματικές λύσεις που μειώνουν ή εξαλείφουν την ακράτεια, αποκαθιστώντας την αυτονομία του άνδρα.
Γιατί συμβαίνει η ακράτεια;
Η ακράτεια μετά από προστατεκτομή οφείλεται κυρίως σε:
- Τραυματισμό ή αδυναμία του σφιγκτήρα μηχανισμού της ουρήθρας
- Αλλαγές στη στήριξη της ουροδόχου κύστης
- Ελάττωση του μήκους της προστατικής ουρήθρας
- Ηλικία, προηγούμενες παθήσεις ή συνυπάρχοντα προβλήματα πυελικού εδάφους
Στους περισσότερους άνδρες, η ακράτεια βελτιώνεται σταδιακά τους πρώτους 6-12 μήνες μετά την επέμβαση. Όταν όμως επιμένει, πρέπει να αναζητηθεί θεραπευτική λύση.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Η αντιμετώπιση της ακράτειας εξαρτάται από τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων και τον χρόνο που έχει περάσει από την επέμβαση. Οι επιλογές περιλαμβάνουν:
- Ασκήσεις πυελικού εδάφους (Kegel)
Η πρώτη γραμμή αποκατάστασης. Με συστηματική εκπαίδευση και καθοδήγηση από φυσικοθεραπευτή, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ήπια έως μέτρια ακράτεια.
- Φαρμακευτική αγωγή
Περιορισμένη αποτελεσματικότητα. Χρησιμοποιείται κυρίως για ενίσχυση του τόνου ή μείωση της συχνουρίας.
- Σφικτήρας τεχνητής ουρήθρας (Artificial Urinary Sphincter – AUS)
Η πιο αποτελεσματική λύση για σοβαρή ακράτεια. Εμφυτεύεται χειρουργικά και δίνει στον ασθενή έλεγχο στην ούρηση μέσω ειδικής αντλίας στο όσχεο. Τα ποσοστά ικανοποίησης ξεπερνούν το 85%.
- Σlings ουρήθρας (Male Urethral Slings)
Κατάλληλη λύση για μέτρια ακράτεια. Πρόκειται για ειδικά πλέγματα που στηρίζουν και επανατοποθετούν την ουρήθρα, αυξάνοντας την αντοχή του σφιγκτήρα.
- Νεότερες τεχνικές: Bulking agents, magnetic sphincters, laser αποκατάσταση
Βρίσκονται σε εξέλιξη, με ανάμεικτα αποτελέσματα. Περιορισμένες ενδείξεις σε επιλεγμένες περιπτώσεις.
Πότε πρέπει να ζητήσει βοήθεια ο ασθενής;
Εάν η ακράτεια:
- Παραμένει πέραν των 6-12 μηνών μετά την επέμβαση
- Επηρεάζει την καθημερινότητα και την ψυχολογία
- Απαιτεί πάνω από 2-3 σερβιέτες/ημέρα
…τότε η αναμονή δεν προσφέρει λύση. Η πρώιμη αξιολόγηση από ουρολόγο με εξειδίκευση στην ακράτεια μπορεί να οδηγήσει σε εξατομικευμένο και αποτελεσματικό πλάνο αποκατάστασης.
Η ταλαιπωρία ΔΕΝ είναι μονόδρομος
Η ακράτεια μετά από ριζική προστατεκτομή δεν είναι ένα πρόβλημα χωρίς λύση. Οι σύγχρονες επεμβατικές επιλογές είναι ασφαλείς, αποτελεσματικές και προσφέρουν στους ασθενείς πίσω την αυτοπεποίθησή τους και την ποιότητα ζωής τους.
Η εμπειρία του χειρουργού και η σωστή επιλογή τεχνικής παίζουν καθοριστικό ρόλο. Με την κατάλληλη καθοδήγηση, η “ταλαιπωρία” μπορεί να μετατραπεί σε ανάμνηση.
